Алматы облысының прокуратурасы көлеңкелі жер қойнауын пайдалану фактілерінің жолын кесті

Алматы облысының прокуратурасы табиғат қорғау заңнамасының сақталуына талдау жасады.

Мысалы, облыстың Мамандандырылған табиғат қорғау прокуратурасы көлеңкелі жер қойнауын пайдаланудың 15 фактісін анықтады, олар бойынша ішкі істер органдарымен ҚК-тің 334-бабымен (жер қойнауын өз бетінше пайдалану) 5 қылмыстық іс тергелуде.

Қоршаған ортаға 4 млрд теңгеден астам шығын келтірілді.

Прокуратура қадағалау қызметі барысында пайдалы қазбаларды өндіруге лицензияларды заңсыз берудің 5 фактісін, келісімшарттық аумақтардан тыс жерлерге шығудың 33 фактісін, су қорғау белдеулері шегінде пайдалы қазбаларды өндіру жөніндегі жұмыстарды жүргізудің 23 фактісін, жер қойнауын пайдалану учаскелерін рекультивациялау жөніндегі міндеттемелерді орындамаудың 70 фактісін және санитариялық-қорғау аймақтарының келісімінсіз және сақталуынсыз әрекет ететін 120-ға жуық жер қойнауын пайдаланушыны анықтады.

Барлық анықталған заң бұзушылықтар бойынша уәкілетті органдардың лауазымды адамдары тәртіптік жауапкершілікке тартылды, 4 млн теңгеден астам сомаға айыппұл түріндегі әкімшілік жауаптылыққа 41 адам тартылды, 7 келісімшарт бұзылды, 30-дан астам жер қойнауын пайдаланушының дұрыстығы тоқтатылды, лицензияларды қайтарып алу туралы 5 талап және жосықсыз жер қойнауын пайдаланушыларды жер қойнауын пайдаланудың салдарын жоюға мәжбүрлеу туралы 20 талап енгізілді (рекультивация).

Бұдан басқа, 24 жер қойнауын пайдаланушы 3 жылдан астам уақыт бойы пайдалы қазбаларды өндіру үшін жер учаскелерін пайдалану құқығын іске асыра алмағаны анықталды. Мәселе кәсіпкерлерде жер қойнауын пайдалану құқығы болған кезде жергілікті атқарушы орган жер пайдалану құқығын беру жөнінде шаралар қолданбағандығында.

Осы себепті жер қойнауын пайдаланушылардың кәсіпкерлік қызметі мәжбүрлі түрде тоқтатылды, бұл өз кезегінде олардың шығындарына әкелді. Прокуратураның ұсынысы бойынша облыс әкімдігі жер комиссиясын құрды, онда 13 кәсіпкерді нысаналы мақсатқа сәйкестендіру және жер пайдалану құқығын беру туралы мәселе оң қаралды.

Бұзушылықтарды анықтау және көлеңкелі жер қойнауын пайдалану фактілерінің жолын кесу жөніндегі жұмыс жалғасуда, оның нәтижелері бойынша процестің барлық қатысушыларының іс-әрекеттеріне құқықтық баға берілетін болады.

Үйлестіру кеңесі отырысының қорытындысы бойынша мынадай шешімдер қабылданды:

• пайдалы қазбалардың заңсыз айналымына қарсы іс-қимыл жөніндегі ведомствоаралық мобильді топ құру туралы;
• пайдалы қазбаларды заңсыз өндіру фактілері анықталған кезде қажетті материалдарды жинау және іс-қимыл тетігі бойынша құқық қорғау және мүдделі мемлекеттік органдардың қызметкерлері үшін алгоритм әзірлеу туралы;
• жер қойнауын пайдалану саласындағы уәкілетті органдардың бақылау функцияларын күшейту үшін заңнамалық актілерге өзгерістер енгізу қажеттілігі туралы;
• анықталған бұзушылықтарды жою тәртібін бірлесіп әзірлеу бойынша Мемлекеттік органдардың жұмыс істеп тұрған жер қойнауын пайдаланушылармен өзара іс-қимылы туралы;
• осы учаскелерде өндіруді жүргізуге дайын жұмыс істеп тұрған жер қойнауын пайдаланушылар арасында конкурстық негізде заңсыз жер қойнауын пайдалану орындарын бөлу мүмкіндігін қарау туралы.